Leerlingen van de gereformeerde basisschool De Levensboom in Rouveen hebben vrijdagochtend de Afschuttingsweg buiten hun dorp officieus omgedoopt tot Jodenweg.
De kinderen hingen een bordje met die naam op, omdat ze vinden dat de weg die in 1942 werd aangelegd door de Joodse dwangarbeiders een naam moet krijgen die de makers eer aandoet. Ze willen dat het bordje blijft hangen, totdat de weg ook daadwerkelijk de naam Jodenweg heeft gekregen. Begin deze maand stuurden ze ook al een brief naar de burgemeester van Staphorst, T.C. Segers, om hun wens over te brengen.
In de gemeente Staphorst zaten in het begin van de oorlog 344 Joodse mannen in de werkkampen ’t Wijde Gat, Beugelen en Conrad. De kampen waren in de crisisjaren aangelegd voor de werkverschaffing. In de oorlog gebruikten de Duitsers ze als Jodenkampen. Joodse mannen werden te werk gesteld. In Staphorst ging het om 344 mannen. Op 3 oktober werden ze afgevoerd, eerst naar Westerbork en later naar de vernietigingskampen. Zes mannen overleefden de verschrikkingen.
Prijswinnend onderzoeksjournalist Geertjan Lassche, woonachtig in Rouveen en gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog, vindt dat het hoog tijd wordt dat de Afschuttingsweg Jodenweg gaat heten, als eerbetoon aan de mannen die hier werkten. ‘De Holocaust startte om de hoek. Die Joodse mannen legden wegen en sloten aan. Daar maken we nog dagelijks gebruik van. We fietsen, joggen en skeeleren over die wegen en we weten niet dat ze door slavenarbeid tot stand kwamen. In Staphorst werden deze mannen dwangarbeiders om vervolgens afgevoerd en vermoord te worden.’
Een paar weken geleden nam Lassche de schoolkinderen mee op een tocht langs plekken in de gemeente die met de oorlog te maken hebben. Zo bezocht hij een locatie waar een vliegtuig neerkwam, hij nam de jeugd ook mee naar een onderduikershol in de bossen en ook stond hij met de kinderen op de Afschuttingsweg, door Joodse mannen gemaakt. ‘Als de weg Jodenweg heet, zullen kinderen tot in lengte van jaren vragen waarom dat zo is en dan kun je het ze vertellen. Dit mag niet vergeten worden.’
Volgend jaar is het 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Er is een werkgroep in Staphorst bezig om de Joden te eren die in Staphorst wegen en kanalen aanlegden. Een monument is een optie. Een van de mogelijkheden is ook de naamsverandering van de weg. De gemeente laat weten het burgerinitiatief zeer te waarderen en het fijn te vinden dat een dergelijk initiatief van onderop komt.
Geertjan Lassche vindt juist dat de lokale overheid het voortouw moet nemen, namens de gemeenschap. Het is immers ook de gemeenschap die nog altijd profiteert van de arbeid van de Joden.
Lees ook: Geertjan Lassche: `Helden bestaan niet, heldendaden wel`
