“Financiële uitbuiting, dat betekent dat er dingen gebeuren met je geld en spullen, die je zelf niet wil,” legt Aline uit. Ze is projectleider voor het project Voorkomen Financiële Uitbuiting. Morgenavond is er een informatiebijeenkomst.
Het project is een initiatief van WijZ, in opdracht van de gemeenten in de regio IJsselland en gericht op het voorkomen van financiële uitbuiting. “Met 30.000 slachtoffers per jaar, is dit een omvangrijk probleem,” vindt Aline. “En dat daders vaak mantelzorgers zijn van de slachtoffers is beschamend.”
Soms hebben mensen een geweten van elastiek
Als mensen, bij het ouder worden, niet zelf voor hun financiële administratie kunnen zorgen, dan is het gebruikelijk dat anderen uit hun omgeving hen gaan helpen. “Vaak begint het met een kleinigheid,” weet Aline. “Een formulier invullen of even geld pinnen.” Als mensen vergeetachtig worden en hun financiën niet meer overzien, dan worden ze afhankelijk van degene die de zaken voor hen regelt.
Aline geeft aan dat de risico’s van die afhankelijkheid voor beide kanten geldt: “Je wil niet dat je geld wordt gestolen, en ook de daders, vaak mantelzorgers, belanden in een situatie die ze vooraf niet hebben gewild. Wat begint met een klein cadeautje kan afglijden naar fraude en diefstal. Dan werkt het geweten als elastiek: het wordt steeds een eindje verder opgerekt.”
Dat het vaak eigen familie is, die financieel misbruik maakt kan Aline toelichten: “Je familie, die geef je in vol vertrouwen al je informatie, je pincode of de volmacht van de bankrekening. Als er misbruik wordt gemaakt van dat vertrouwen, dan is de financiële schade groot, maar ook de schaamte. Daardoor wordt er niet aan de bel getrokken, en kan een dader vaak heel lang doorgaan. Met alle verdriet, onmacht en spanning die er bij komt, is dit een schrijnend probleem.”
“Zolang je nu zaken zelf kan regelen, moet je ook naar de toekomst durven kijken,” vertelt Aline. “Je kunt nu maatregelen nemen waardoor je, wanneer je geen beslissingen meer kan nemen, toch zeggenschap houdt.” En ook de mantelzorger kan zichzelf beschermen tegen een ‘rekbaar geweten’, zoals Aline het noemt: “Door vast te leggen wat je wel en niet mag, door een controleur aan te stellen, of het op de juiste manier inrichten van je bankrekeningen. Dan ben je zelf ook beschermd tegen je eigen geweten of eventueel wantrouwen van anderen.”
Lees ook:
- Informatiebijeenkomst over financieel veilig ouder worden
- Signaleren van ouderenmishandeling, Kadera biedt hulp
- Workshops brandveiliger leven voor zelfstandige ouderen
